Izveštaj WWF Živa planeta To je jedan od glavnih izvještaja u svijetu koji ocjenjuje globalnu ekološku situaciju u dvogodišnjim intervalima. Ova sveobuhvatna analiza se fokusira na degradacija biodiverziteta i ekosistema, kao i povećanje potražnje za prirodnim resursima.
Alarmantni podaci o ekološkom otisku
Izvještaj iz 2010. godine predstavio je obeshrabrujuću panoramu: pet zemalja sa najvećim ekološkim otiskom To su bili Ujedinjeni Arapski Emirati, Katar, Danska, Belgija i Sjedinjene Države. Naime, svi su se istakli visokim ekonomskim razvojem i industrijalizacijom, ključnim faktorima koji doprinose prekomjernoj potrošnji prirodnih resursa i nesrazmjernoj emisiji zagađivača.
U izvještaju se ističe da najindustrijaliziranije zemlje i dalje vrše ogroman pritisak na resurse i ekosisteme planete. Globalna populacija troši više nego što Zemlja može proizvesti, stvarajući neodrživ ekološki jaz. Ovo dovodi regenerativne sposobnosti planete u ozbiljan rizik, što uzrokuje potrebu za razvojem novih tehnologija i praksi kako bi se uravnotežio ovaj trend.
Projekcija prema 2030
Situacija se i dalje pogoršava i, ukoliko se ne preduzmu hitne mjere, procjenjuje se da će za godina 2030, biće neophodno imati dvije planete Zemlju da bi mogli opskrbiti ljudske potrebe za resursima. Prekomjerna potrošnja neobnovljive energije i nedostatak strategija za apsorpciju ugljičnog dioksida su neki od glavnih faktora koji pogoršavaju ekološku ravnotežu.
Ovo naglašava važnost usvajanja čista obnovljiva energija i razviti politike koje promovišu upotrebu resursa na osnovu njihove stope regeneracije. Bez ovih politika, ugrožena je ne samo globalna ekonomija, već i opstanak miliona vrsta i ljudi.
Globalna vizija ekološkog otiska
Koncept ekološki otisak, koji se naširoko koristi od strane Global Footprint Network, mjeri potražnju prirode u odnosu na sposobnost planete da se regenerira. Prema organizaciji, razvijene zemlje imaju najveći ekološki otisak, zbog velike potrošnje i konstantnog stvaranja otpada. Globalni trend pokazuje ogromnu nejednakost u korišćenju resursa, budući da je industrijalizovanim zemljama potrebno nekoliko hektara po stanovniku da bi zadovoljile svoje potrebe, u većem delu Afrike i Azije potražnja je mnogo manja.
Rangiranje zemalja sa najvećim ekološkim otiskom
- Ujedinjeni Arapski Emirati: Najveći potrošač resursa na svijetu, s ogromnim ekološkim otiskom zbog ovisnosti o fosilnim gorivima.
- Katar: Slično u kontekstu Emirata, njegova naftna i plinska industrija povećava svoj utjecaj na okoliš.
- Danska: Uprkos naprednoj ekološkoj politici, njen otisak ostaje velik zbog potrošnje energije.
- Belgija i Sjedinjene Države: Uz visok nivo industrijalizacije, ove zemlje zahtijevaju resurse koji premašuju lokalni biokapacitet.
S druge strane, zemlje poput Zambije, Burundija i Eritreje imaju najmanji ekološki otisak, sa manje od 1 hektara po stanovniku. Ovo pokazuje monumentalne razlike u pogledu održivosti između industrijalizovanih i zemalja u razvoju.
Utjecaj ekološkog otiska na klimatske promjene
Važna komponenta ekološkog otiska je ugljen-dioksida, odnosno količina ugljičnog dioksida koja se emituje u atmosferu. Potražnja za fosilnim gorivima stvara više gasova staklene bašte nego što je priroda sposobna da apsorbuje. Ovo ima snažan uticaj na globalno zagrevanje, što zauzvrat donosi negativne posljedice poput porasta nivoa mora i izumiranja vrsta.
Uloga obnovljivih izvora energije
S obzirom na ovu situaciju, obnovljiva energija a čisto se pojavljuje kao jedno od glavnih rješenja za smanjenje ekološkog jaza. Zemlje poput Danske kreću se prema energetskoj tranziciji, oslanjajući se na vjetar i druge oblike čiste energije. Međutim, ovaj pokret mora biti globalan i podržan međunarodnom politikom kako bi se preokrenule trenutne projekcije.
Odgovorno korištenje resursa, zajedno s promicanjem navika održive potrošnje, predstavlja se kao jedno od najizvodljivijih rješenja za suočavanje s izazovom ekološkog otiska. Ovo uključuje zajedničke napore i vlada i društava da smanje negativan uticaj na životnu sredinu.
Ako čovječanstvo ne napravi bitnu promjenu u načinu na koji koristi prirodne resurse, predviđanja za budućnost su poražavajuća. Neophodno je to učiniti ne samo za planetu, već i za dobrobit budućih generacija.
jer oni govore samo o onima koji imaju najviše ugljena, a oni umjereni ili niski nisu kreteni