Stari kontinent, tačnije one zemlje koje su dio Evropska unija, suočavaju se s nekoliko energetskih izazova, od kojih je jedan od glavnih velika zavisnost od nafte i gasa kao izvori energije. Ova fosilna goriva, koja predstavljaju veoma visok procenat uvoza energije u EU, predstavljaju veliki geopolitički i ekološki nedostatak.
Kako bi ublažila ovu ovisnost, Evropska unija se odlučila za obnovljive izvore energije, koji su ne samo čistiji, već i održiviji i ekološki prihvatljiviji.
Evolucija energetske zavisnosti
2014. godine prosječna energetska ovisnost EU-27 stigao do 53,4%, postotak koji se povećava tokom godina. Ova situacija je navela evropske zemlje da traže alternative, posebno iz Brisela, kako bi smanjile ovu zavisnost od fosilnih goriva, koja predstavljaju blizu 99% neto uvoza energije.
Jasna alternativa su obnovljivi izvori energije, u kojima je biomasa preuzela posebnu ulogu. Prema studiji koju je sproveo Europsko udruženje biomase (AEBIOM), Evropa bi mogla biti samodovoljna u obnovljivim izvorima energije za 66 dana u godini, a ovih dana, 41 može biti pokriven isključivo biomasom.
“Bioenergija je najvažniji obnovljivi izvor energije u Evropi. Već je blizu da nadmaši ugalj da postane prvi izvor autohtone energije”, rekao je Javier Díaz, predsjednik AVEBIOM-a (Španskog udruženja za valorizaciju energije).
Švedska: Model koji treba slijediti
Švedska vodi na ljestvici u Evropi po broju dana energetske samodovoljnosti putem biomase, dostižući 132 dana, nadmašen samo za Finska sa 121. Nasuprot tome, Španija ima manje od 28 dana samodovoljnosti i nalazi se na broju 23, dijeli mjesto sa Belgijom.
Ovi podaci ukazuju na to kako zemlje poput Švedske i Finske maksimiziraju svoje šumski potencijal, dok Španija ima još dug put u smislu korišćenje biomase.
„Još smo daleko od zemalja koje vode na tabeli, kao što su Finska ili Švedska“, komentira Jorge Herrero, direktor projekta AVEBIOM-a.
Uloga bioenergije u Evropskoj uniji
Uprkos razlikama, biomasa je predodređena da igra ključnu ulogu u narednim godinama, jer se predviđa da će ovaj obnovljivi izvor biti od suštinskog značaja za ispunjavanje Ciljevi EU za 2020. Stručnjaci ističu da će bioenergija doprinijeti polovinom postavljenog energetskog cilja, čime će se postići a 20% proizvodnje obnovljive energije širom regiona.
U 2014. bioenergija je predstavljala 61% ukupne obnovljive energije koja se troši u Evropi, što je odgovaralo 10% bruto finalne potrošnje energije na kontinentu.
Upotreba biomase za grijanje i hlađenje
Jedan od sektora u kojem je biomasa dobila veći značaj je u termalna upotreba, posebno za grijanje i hlađenje. Obje upotrebe predstavljaju oko 50% ukupne potrošnje energije u EU, a od tog procenta 88% je pokriveno bioenergiju proizvedenu iz biomase.
To znači da biomasa ima ključnu ulogu u borbi protiv energetske ovisnosti, posebno u pogledu grijanja i hlađenja, pokrivajući 16% bruto potrošnje energije u Evropi.
Rast biomase u Španiji
Španija je iskusila a eksponencijalni rast u svom proizvodnom kapacitetu i korištenju biomase posljednjih godina. Između 2008. i 2016. godine, broj objekata koji koriste biomasu porastao je sa nešto više od 10,000 na više od 200,000, sa prosjekom od 1.000 MWt (termalni megavati) instalirani.
Zanimljiva činjenica je da je potencijal šumarstva u Španiji može se znatno udvostručiti, bez potrebe da se više zemljišta dodijeli isključivo za proizvodnju biomase.
Međutim, Španija samo koristi prednosti 30% biomase ekstrahovano iz krčenja šuma, dok druge zemlje poput Austrije, Njemačke ili Švedske optimiziraju između 60% god 70% onoga što je izvučeno. Ovo naglašava neiskorišteni potencijal u zemlji.
Ovaj razvoj je podstakao ekonomiju sektora, koji se približava 3,700 miliona eura godišnje, koji predstavlja 0,34% BDP-a. Nadalje, biomasa je proizvela više od 24,250 radnih mjesta, od kojih su mnogi u ruralnim područjima, što doprinosi razvoju i revitalizaciji ovih područja.
Održivost i energetska sigurnost
Jedna od glavnih prednosti koju pruža biomasa je njena pozitivan uticaj na smanjenje emisije CO2, budući da se radi o obnovljivom izvoru energije ugljično neutralan. To znači da, iako se CO2 oslobađa tokom sagorijevanja, količina ugljičnog dioksida koju emituje kompenzira se količinom koju biljke apsorbuju tokom svog rasta fotosintezom.
Nadalje, korištenje biomase doprinosi poboljšanju upravljanja planine i šume, čime se smanjuje rizik od šumskih požara, koji mogu biti tako razorni, posebno u zemlji poput Španije, gdje požari predstavljaju stalnu prijetnju.
Biomasa ne nudi samo ekološku, već i socioekonomsku korist, promicanjem lokalnog zapošljavanja i smanjenjem zavisnost od fosilnih goriva.
Budućnost biomase obećava Ako se njegova upotreba optimizira, provode se tehnološka poboljšanja i usvaja se održivo gazdovanje šumama kako bi se ovaj izvor energije maksimalno iskoristio.
U kontekstu u kojem je energetska tranzicija od vitalnog značaja za smanjenje ugljičnog otiska planete, biomasa predstavlja rješenje koje može iskoristiti prednosti prirodnih resursa na odgovoran i efikasan način.